Dzień 5 – (16 czerwca piątek) – Z Zaleszczyk do Brzeżan.
Zaleszczyki – popularny w II Rzeczypospolitej kurort zwany ” Polską Riwerą”, polski biegun ciepła. Miejscowość położona specyficznie, z trzech stron otoczona Dniestrem, którego drugi, skalisty brzeg (ten po bukowińskiej stronie) wznosi się na 300 m nad rzeką. Doskonale osłania to Zaleszczyki od zimnych wschodnich wiatrów. Z Warszawy, czy z Lwowa kursował tu słynny polski ekspres „Lux Torpeda”. Maria Pawlikowska- Jasnorzewska pisała o Zaleszczykach: „Lato odchodziło stamtąd leniwie, przeciągając się jak kot, a wracało szybko pikującym lotem jaskółki”. Od dawna chciałem tu być i jestem.
Kościół św. Stanisława Biskupa z II połowy XVIII wieku.
Pałac Poniatowskich z końca XVIII wieku. Przebywał w nim nasz pierwszy JP – książę Józef Poniatowski. „Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu go tylko oddam”.
Most nad Dniestrem. Do 1939 most graniczny pomiędzy Polską a Rumunią.
Willa przy moście, w której w roku 1933 mieszkał nasz drugi JP – Józef Piłsudski, który przebywał w Zaleszczykach na kuracji.
O ile do wczoraj zmierzaliśmy na południe w stronę Dniestru, to od dzisiaj, po powtórnym przekroczeniu Dniestru, jedziemy na północ. Po 50 km dojeżdżamy do Jazłowca (16 z 28).
Jazłowiec – miejscowość przy drodze z Zaleszczyk do Buczacza, słynąca z 14 pułku ułanów jazłowieckich, jak i Matki Bożej Jazłowieckiej – hetmanki tychże ułanów.
Pałac Koniecpolskich – wybudowany w I poł. XVII wieku przez hetmana Stanisława Koniecpolskiego. Od 1863 roku klasztor Niepokalanek, które prowadziły tu do 1939 roku szkołę z internatem. W 1999 roku siostry tu powróciły.
W klasztornej kaplicy znajduje się kopia posągu Matki Bożej Jazłowieckiej. Oryginał, dłuta Oskara Sosnowskiego, został w 1947 roku ekspatriowany do Szymanowa pod Sochaczewem.
Widok na Pałac Koniecpolskich z ruin Zamku Jazłowieckich z XV wieku.
Z Jazłowca do Buczacz (17 z 28) mam 20 km (oczywiście na północ).
Buczacz – miasto powiatowe nad Strypą. Buczacz znany jest z niechlubnego pokoju buczackiego z roku 1672. Jednak, to co w Buczaczu najpiękniejsze, to barokowy ratusz z połowy XVII wieku, fundacji Mikołaja Bazylego Potockiego (tego samego, co pod Poczajowem doznał objawienia i nawrócenia).
Z tego samego okresu i z fundacji tego samego Mikołaja Bazylego Potockiego jest również kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
W ołtarzu głownym kopia drezdeńskiego obrazu Rafaela „Madonna Sykstyństa” prawdopodobnie pędzla Edwarda Śmigłego- Rydza.
Nad wejściem do kościoła napis: „Chcąc Potockich Pilawa mieć trzy krzyże całe, Dom Krzyżowy na Boską wybudował chwałę”.
Przyjechałem do Buczacza głównie do odnowionego w ubiegłym roku „Źródełka Jana Sobieskiego”. Sobieski tu odpoczywał i pił wodę z tego źródełka w roku 1683, Abramowicz w 2017.
Mikołaj Bazyli Potocki budował kościoły i rzymskie i greckie. W Buczaczu znajduje się również unicka Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego i klasztor Bazylianów.
Z Buczacza już tylko 20 km do Monasterzysk (18 z 28 – do końca zostało 10). Tym razem, dla odmiany, drogą H18 na wschód.
Monasterzyska – miasto powiatowe nad Koropcem. W mieście zatrzymujemy się pod kościołem Wniebowzięcia NMP fundacji również Mikołaja Bazylego Potockiego. Ile kościołów może wybudować nawrócony grzesznik?
Na fasadzie kościoła trzy tablice pamiątkowe poświęcone naszym trzem największym Wieszczom: Adamowi Mickiewiczowi z roku 1898, w setną rocznicę jego urodzin …
… Juliuszowi Słowackiemu z roku 1909, w setną rocznicę jego urodzin.
…Zygmuntowi Krasińskiemu z roku 1912, w setną rocznicę jego urodzin.
Z Monasterzysk do Podhajców (19 z 28) jest tylko 25 km. Kierunek na północ.
Podhajce – miasto powiatowe nad Koropcem. W Podhajcach w roku 1698 miała miejsce ostatnia bitwa Rzeczypospolitej z Tatarami.
Ruiny kościoła Trójcy Świętej z I poł. XVII wieku. W kościele tym w roku 1667 spoczęły doczesne szczątki hetmana Stanisława „Rewery” Potockiego.
Pod kościołem obelisk z roku 1898 poświęcony Adamowi Mickiewiczowi. W roku 2011 pomnik odnowiono.
Z Podhajców do Brzeżan, celu naszej dzisiejszej eskapady mamy tylko 25 km (oczywiście na północ).
Brzeżany – miasto powiatowe nad Złotą Lipą. Szlacheckie miasto rodu Sieniawskich lokowanie w roku 1540.
Ratusz Miejski – klasycystyczny budynek z roku 1911 z fundacji Izabeli Lubomirskiej. W ratuszu mieściło się słynne Gimnazjum, które ukończyli Kornel Ujejski, czy ten który w 1920 roku wyzwolił Kijów z rąk ruskich sowietów – Edward Rydz- Śmigły.
Kościół śś. Apostołów Piotra i Pawła i klasztor Bernardynów z I poł. XVII wieku
W pobliżu kościoła znajduje się willa, w którym swoją młodość spędził Edward rydz-Śmigły, przyszły Marszałek Polski.
Kościółek ormiański z XVIII wieku. Nad wejściem, na fasadzie, znajdują się resztki fresku Matki Boskiej autorstwa Edwarda Rydza -Śmigłego. Matka Boska miała rude włosy, tak jak ulubiona koleżanka Edka z Gimnazjum.
Obecnie w kościółku, teraz chyba cerkwi, prowadzony jest intensywny remont. Chłopaki tynkują ściany, zakrywając, tzn. bezpowrotnie niszcząc, XVIII – wieczne freski.
W pobliżu Rynku, nad Złotą Lipą znajdują się ruiny XVI wiecznego Zamku Sieniawskich. Swego czasu był to jeden z najdostojniejszych zamków w Rzeczypospolitej – „Perła Podolskiej Szwajcarii”.
W Zamku tym w roku 1703 gościł u Sieniawskich, syn Ilonki Zrinyi (węgierskiej Joanny d’Arc), książę Siedmiogrodu – Franciszek II Rakoczy. O czym przypomina tablica na murach zamku.
W Brzeżanach nocujemy w nowo otwartym Hotelu „Edem”. Standard super, cena 400 hrywien ze śniadaniem.