Marzec 2018 – Polskie ślady w Paryżu

Dzień 1 – Wyspy

Wędrówkę polskimi śladami po Paryżu rozpoczynamy od Wyspy Cite, na którą wchodzimy po Moście Wymiany (Pont au Change).

Przechodząc przez most po prawej stronie widzimy Conciergerie; kiedyś pałac, później więzienie, obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości. Na pierwszej wieży kompleksu, zwanej Wieżą Zegarową, wisi najstarszy paryski zegar. Został on ufundowany przez króla Henryka III, znanego u nas jako król Henryk I Walezy.

Ponad zegarem znajdują się dwa królewskie herby. Obok burbońskich lilii widnieje herb Rzeczypospolitej – polski Orzeł i litewska Pogoń.

Najsłynniejszą budowlą na wyspie jest katedra Notre Dame. Tym razem obchodzimy ją z prawej strony, ponieważ przy jej południowej ścianie, w roku 2014, odsłonięto pomnik niemniej słynnego Polaka – Świętego Jana Pawła II. Najsłynniejszy Polak przy najsłynniejszej Katedrze.

Z Wyspy Cite poprzez Pont Saint-Louis wchodzimy na „Polską Wyspę” na Sekwanie, czyli na Wyspę Świętego Ludwika. Spacerując południowym jej nabrzeżem dochodzimy do Pont de la Tournelle, gdzie po lewej jego stronie napotykamy na Bibliotekę Polską założoną w roku 1838 przez księcia Adama Czartoryskiego. W budynku tym obok biblioteki obecnie znajduje się Muzeum Adama Mickiewicza oraz salonik Fryderyka Chopina.

Po prawej stronie mostu znajduje się dom, w którym w latach 1912-1934 mieszkała Maryśka Skłodowska…

… o czym przypomina umieszczona na nim tablica.

Zmierzając przedłużeniem mostu w kierunku środka wyspy dochodzimy do ulicy Św. Ludwika (Rue Saint-Louis en l’Île), przy której stoi kościół św. Ludwika, a w nim znajduje się kaplica Czartoryskich z licznymi epitafiami tego rodu.

Dlaczego Wyspa św. Ludwika nazwana jest „Polską Wyspą”? Ponieważ poza Biblioteką Polską i polskim Kościołem Św. Ludwika znajduje się tutaj słynny Hotel Lambert – główna siedziba „Wielkiej Emigracji”, która znalazła się w Paryżu po upadku Powstaniu Listopadowego.

Hotel ten został zakupiony w roku 1843 przez przywódce „Wielkiej Emigracji” księcia Adama Jerzego Czartoryskiego – niekorowanego króla Polski.

W rękach Czartoryskich był do roku 1975, kiedy to został sprzedany rodzinie Rotszyldów, ci zaś w roku 2007 sprzedali go bratu emira Kataru.

Dzień 2 – Od polskiego Kościoła Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej po Muzeum Luwr.

Znajdujący się przy 263 Rue Saint Honoré (pomiędzy Placem Concorde a Kościołem de la Madeleine) kościół Kościół Notre-Dame-de-l’Assomption (Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej) został w roku 1884 przekazany Polskiej Misji Katolickiej, która administruje nim po dziś dzień.

Przed wejściem do kościoła, po jego prawej stronie, stoi popiersie świętego Jana Pawła II.

W kościele tablica Juliusza Słowackiego…

… księdza Aleksandra Jełowieckiego, oraz….

… prezydenta Lecha Kaczyńskiego, któy w roku 2007 spotkał się w tym kościele z francuską Polonią.

Wychodząc z kościoła kierujemy się Rue Saint Honore do Place Vendome. Na wschodniej pierzei tego ekskluzywnego placu stoi kamienica pod numerem 12, gdzie swoje ostatnie dni spędził Fryderyk Chopin.

Nad wejściem do kamienicy znajduje się okolicznościowa tablica.

Z Placu Vendome zmierzamy pod Luwru, gdzie na północnej ścianie skrzydła Richelieu, w niszach, stoją pomniki napoleońskich marszałków. Wśród nich ten jedyny, który nie był Francuzem – nasz książę Józef Poniatowski.

„Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu go tylko oddam”.

W samym Muzeum Luwr, w skrzydle Richelieu, w Cour Puget stoi rzeźba Marii Leszczyńskiej – córki naszego króla Stanisława Leszczyńskiego. Skąd Maryśka w Luwrze? Tak się dziwnie składa, że była ona najdłużej panującą francuską królową – żoną Ludwika XV. Trzech jej wnuków było również królami Francji – Ludwik XVI Zgilotynowany, Ludwik XVIII i Karol X.

Dzień 3 – Od kościoła Świętego Germana z Łąk po kościół Świętego Seweryna.

Polski króli Jan II Kazimierz Waza, po abdykacji w roku 1668, został opatem Saint-Germain-des-Pres, gdzie w roku 1672, na wieść o upadku Kamieńca Podolskiego umiera.

Po śmierci ciało króla powróciło na Wawel, a serce pozostało w kościele Saint-Germain-des-Pres w nagrobku ufundowanym przez rodzinę żony.

Przy nagrobku tablica z roku 2011 ufundowana przez mieszkańców Wrocławia.

W kościele tym natrafiamy również na popiersie św. Jana Pawła II.

W sąsiedztwie kościoła Saint-Germain-des-Pres, przy 153 Boulwar St-Germain znajduje się Hotel „Taranne”. W hotelu tym mieszkała Joachim Lelewel.

Na fasadzie znajduje się tablica pamiątkowa.

Zmierzamy na południe pod 58 Rue Jacobs. Znajduje się tutaj Hotel Du Danube, w którym w latach 1939-1940 mieszkał Władysław Sikorski – Premier RP i Naczelny Wódz w tym czasie.

Na frontonie hotelu stosowna tablica.

Idąc od hotelu w kierunku wschodnim dochodzimy do 63 Rue de Seine. Kiedyś był tu Hotel de France, gdzie wprowadził się w roku 1834 Adam Mickiewicz, aby nadzorować korektę „Pana Tadeusza”, składanego w pobliskiej drukarni Pinarda.

Na budynku znajduje się pamiątkowa tablica.

Idąc dalej na wschód dochodzimy do Kościoła św. Seweryna (Saint-Severine) …

.. w którym znajduje się wykonana przez Walerego Wańkowicza kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej. Obraz ten zakręcony w koc, przywiózł do Paryża w swojej kałamaszce Andrzej Towiański.

Dzień 4 do południa – Od Ogrodów Luksemburskich po Panteon.

Na południowo-zachodnich rubieżach Ogrodu Luksemburskiego w roku 1901 wzniesiono pomnik poświęcony Fryderykowi Chopinowi. Popiersie z pomnika w czasie ostatniej wojny gdzieś się zawieruszyło, więc w roku 1999 na pustym postumencie ustawiono nowe popiersie i stoi ono po dziś dzień.

Ta poniżej to zapewne George Sand.

Wychodząc z Ogrodu Luksemburskiego przez bramę wschodnią, kierujemy się na Rue de Pierre et Marie Curie. gdzie pod numerem 1, w Instytucie Radu znajduje się Muzeum Marii Skłodowskiej – tu była kiedyś jej pracownia.

Z tyłu pracowni Ogród Marii Skłodowskiej …

… a w ogrodzie Pomnik Marii Skłodowskiej z Mężem.

Stąd już blisko do Panteonu, gdzie pochowani są najznamienitki Francuzi …

… a wśród nich jedyna kobieta, nasza Maryśka Skłodowska.

Dzień 4 po południu – Od Pomnika Adama Mickiewicza do Polskiej Szkoły Narodowej

W roku 1929 na Placu Almy odsłonięto w Paryżu Pomnik Adama Mickiewicza. Po jakimś czasie pomnik został przeniesiony kilkadziesiąt metrów dalej i stoi obecnie w parku przy Coursa Albert I.

Nasz Wieszcz narodowy został przedstawiony na pomniku jako Pielgrzym, ze słynnym kosturem, z którym Adam pod koniec życia się nie rozstawał.

Z Placu Alma kierujemy się do Parku Monceau, gdzie znajduje się pomnik Fryderyka Chopina, ustawiony tu

w roku 1906.

Stąd już nie tak daleko do paryskiej dzielnicy Batignolles (17), gdzie przy 15 Rue Lamandé znajduje się założona w roku 1842 Szkoła Narodowa Polska, znana również jako Szkoła Batiniolska.

Na dziedzińcu szkoły w roku 1879 odsłonięto pomnik dłuta Cypriana Godebskiego, ku czci Seweryna Gałęzowskiego, długoletniego dyrektora tej szkoły. Po lewej stronie wejścia medalion Marii Skłodowskiej, po prawej medalion Adama Mickiewicza.

Dzień 5 z rana – Cmentarz Montmartre

Juliusz Słowacki został pochowany na Cmentarzu Montmartre 3 kwietnia 1849 roku, w roku 1927 z inicjatywy Marszałka prochy Juliusza powróciły do ojczyzny i zostały złożone w wawelskiej Krypcie Wieszczów Narodowych, „bo królom był równy”.

Po przeciwległej stronie cmentarza znajduje się grób Joachima Lelewela. Prochy Lelewela również powróciły w roku 1927 do macierzy, z tym że zostały złożone na wileńskiej Rossie.