2015 – Mój Caravaggio (Rzym, Berlin)

Najwięcej obrazów Caravaggia znajduje się w Rzymie. Nie powinno to nikogo dziwić, ponieważ w Rzymie spędził on 14 z 18 lat swojej pracy twórczej. Zobaczymy tu 23 obrazy z 67 jakie zawiera moja lista. Jeżeli przyjedziemy do Rzymu tylko dla Caravaggia, to przy odrobienie szczęścia można te 23 obrazy „obskoczyć” w dwa dni (kupując wcześniej wejściówki do Galerii Borghese oraz Muzeów Watykańskich w sieci). Jeżeli chcesz zobaczyć coś więcej, potrzebujesz na to 4-5 dni. Ja chciałem zobaczyć coś więcej i z planowanych 23 dzieł Mistrza udało mi się w 5 dni zobaczyć „tyko” 18. I tak po kolei.

26.03.2015 – Muzea  Watykańskie

Pierwszy rzymski obraz Caravaggia spotkałem w Watykanie, w słynnych Muzeach Watykańskich.

4
Złożenie do grobu Deposizione di cristo 1603 300 × 203 cm

Śś. Jan Ewangelista i Nikodem składają ciało Pana do grobu. Za nimi trzy Marie (od lewej Matka Jezusa, Maria Magdalena i Maria Kleofasowa).

https://uploads0.wikiart.org/00142/images/caravaggio/entombment.jpg

26.03.2015 – Muzea Kapitolińskie

Dwa kolejne w Muzeach Kapitolińskich.

5 Wróżenie z ręki Buona ventura (I versione Pinacoteca Capitolina) 1594 115 × 150 cm

Pierwszy to jedna z dwóch wersji „Wróżenia z ręki”. Drugą wersję „Wróżenia z ręki” (późniejsza i nieco się różniąca) znajduje się w paryskim Luwrze. Cyganka w trakcie wróżenia ściąga paniczowi pierścień z palca.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Caravaggio_%28Michelangelo_Merisi%29_-_Good_Luck_-_Google_Art_Project.jpg/1280px-Caravaggio_%28Michelangelo_Merisi%29_-_Good_Luck_-_Google_Art_Project.jpg

6 Święty Jan Chrzciciel San Giovanni Battista (II versione Pinacoteca Capitolina) 1602 129 × 94 cm

Ten obraz również jest znany w dwóch wersjach. Druga wersja „Święty Jan Chrzciciel z barankiem” znajduje się w rzymskiej Galerii Doria Pamphilj. Tamta wersja jest  nieco późniejsza. Jana Chrzciciela znajdziemy na dziewięciu obrazach Caravaggia, z tego na dwóch występuje tylko jego głową na tacy trzymanej przez Salome.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Caravaggio_%28Michelangelo_Merisi%29_-_Saint_John_the_Baptist_-_Google_Art_Project.jpg/800px-Caravaggio_%28Michelangelo_Merisi%29_-_Saint_John_the_Baptist_-_Google_Art_Project.jpg

Obrazy Caravaggia, które są wystawiane w rzymskich kościołach zobaczymy za darmo. A jest ich sześć. I tak po kolei.

27.03.2015 – Bazylika św. Augustyna na Polu Marsowym (Basilica di Sant’Agostino in Campo Marzio)

7 Madonna pielgrzymów Madonna dei pellegrini 1604 260 × 150 cm

Pierwszy z nich „Madonna pielgrzymów” zwana również „Madonną Loretańska” znajdujemy w  kaplicy Cavalletti w Bazylice św. Augustyna obok Placu Navona. Do obrazu pozowała ostatnia rzymska kochanka Caravaggia, kurtyzana Lena. Lenę zobaczymy jeszcze na 3 innych obrazach namalowanych pod koniec jego pobytu w Rzymie.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Michelangelo_Caravaggio_001.jpg

27.03.2015- Kościół św. Ludwika Króla Francji (Chiesa di San Luigi dei Francesi)

Trzy kolejne darmowe obrazy zobaczymy w kaplicy rodziny Contarelli we francuskim kościele Św. Ludwika. Jest to tryptyk z życia Świętego Mateusza. Mateusz, celnik powołany przez Chrystusa na Apostoła (pierwszy obraz), jest autorem jednej z Ewangelii, którą pomagał mu pisać Anioł (drugi obraz) poniósł męczeńską śmierć (trzeci obraz).

8 Powołanie Świętego Mateusza Vocazione di San Matteo 1600 323 × 343 cm

Scena z Nowego Testamentu. Wchodzący do komory celnej Chrystus wskazuje dłonią na celnika Mateusza „pójdź za mną”. Mateusz wskazuje dłonią na siebie” Panie, na pewno ja?”

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Caravaggio_-_La_vocazione_di_San_Matteo.jpg/1024px-Caravaggio_-_La_vocazione_di_San_Matteo.jpg

9 Święty Mateusz i anioł San Matteo e l’Angelo 1602 292 × 186 cm

Święty Mateusz w trakcie pisania Ewangelii. Pomaga mu Anioł. Pierwszy obraz „Święty Mateusz i anioł„, który został odrzucony przez  zleceniodawców, znajdował się w Berlinie do roku 1945. W tym czasie nad Berlin nadleciały alianckie bombowce …

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/The_Inspiration_of_Saint_Matthew_by_Caravaggio.jpg

10 Męczeństwo  Świętego Mateusza Martirio di San Matteo 1600 323 × 343 cm

Na tym obrazie Caravaggio umieścił i siebie (najbardziej wycofana osoba w środku obrazu przyglądająca się scenie zabójstwa).

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/The_Martyrdom_of_Saint_Matthew-Caravaggio_%28c._1599-1600%29.jpg/1024px-The_Martyrdom_of_Saint_Matthew-Caravaggio_%28c._1599-1600%29.jpg

27.03.2015 – Bazylika Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi (Basilica Santa Maria del Popolo)

Kolejne dwa obrazy, które możemy w Rzymie zobaczyć za darmo  wiszą w Kaplicy Cerasich w Bazylice Santa  Maria del Popolo

11 Ukrzyżowanie Świętego Piotra Crocefissione di San Pietro 1601 230 × 175 cm

Święty Piotr, który został ukrzyżowany głową w dół, ponieważ uważał, że nie jest godzien umrzeć jak Chrystus.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Caravaggio_-_Martirio_di_San_Pietro.jpg/800px-Caravaggio_-_Martirio_di_San_Pietro.jpg

12 Nawrócenie Świętego  Pawła Conversione di San Paolo (II versione S. Maria del Popolo) 1601 230 × 175 cm

Jak Szaweł stał się Świętym Pawłem. „Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?” Mój prywatny faworyt z obrazów Caravaggia.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Caravaggio-The_Conversion_on_the_Way_to_Damascus.jpg/800px-Caravaggio-The_Conversion_on_the_Way_to_Damascus.jpg

27.03.2015 – Galleria Nazionale d’Arte Antica, Palazzo Barberini

W Pałacu Barberinich znajdują się trzy obrazy Caravaggia.

13 Judyta i Holofernes Giuditta e Oloferne 1598 145 × 195 cm

Scena biblijna z „Księgi Judyty”. Judyta dostaje się do obozu Asyryjczyków, uwodzi i upija ich wodza Holofernesa. Po upojnej nocy ucina mu głowę. Na obrazie Caravaggia w roli Judyty widzimy Fillide Melandroni – rzymską kurtyzanę i kochankę Mistrza. Pozuje ona do co najmniej pięciu jego obrazów. W roku 2016 gdzieś na strychu w Tuluzie został „cudownie” znaleziona kolejna  Judyty odcinającej głowę Holofernesowi . Znalazcy ogłosili, ze jest to Caravaggio. Po pewnym czasie, znaleźli się i eksperci, którzy potwierdzili autorstwo Caravaggia … i został on sprzedany za 120 mln $. Ja porównując te dwa obrazy, mam spore wątpliwości.

https://uploads6.wikiart.org/00129/images/caravaggio/judith-beheading-holofernes.jpg

14 Święty Franciszek medytujący San Francesco in preghiera 1610 130 × 90 cm

„Biedaczynę z Asyżu” widzimy na trzech obrazach. Jeden z nich znajduje się u Barberinich.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/CaravaggioFrancisPrayer.jpg/800px-CaravaggioFrancisPrayer.jpg

15 Narcyz Narciso 1599 110 × 92 cm

Narcyz, urodziwy chłopak, który zakochał się sam w sobie, gdy ujrzał w źródle swoje odbicie. Tak się zakochał, że przestał jeść, przestał pić i umarł.  Na jego grobie wyrósł Narcyz (kwiat). Tak naprawdę, to każdy facet (w mniejszym lub większym stopniu) ma w sobie coś z Narcyza. Po prostu lubimy być podziwiani.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Narcissus-Caravaggio_%281594-96%29_edited.jpg/800px-Narcissus-Caravaggio_%281594-96%29_edited.jpg

27.03.2015 – Galeria Borghese

Rzymska Galeria Borghese jest szczególnym miejscem dla miłośników Caravaggia. Szczyci się ona największą na świecie kolekcja dzieł Mistrza. Znajdziemy tu sześć jego obrazów.

16 Chłopiec z koszem owoców Fanciullo con canestro di frutta 1593 70 × 67 cm

Jeden z pierwszych znanych obrazów Caravaggia.

https://uploads5.wikiart.org/00129/images/caravaggio/boy-with-a-basket-of-fruit.jpg

17 Chory Bachus Bacchino malato 1593 67 × 53 cm

Bachus, postać z greckiej mitologii – bóg wina i dobrej zabawy. „Chory bachus” jest autoportretem Caravaggia z czasów, kiedy chorował na malarię. We florenckiej Galerii Uffizi zobaczymy zdrowego „Bachusa„.

https://uploads6.wikiart.org/00129/images/caravaggio/young-sick-bacchus.jpg

18 Dawid z głową Goliata Davide con la testa di Golia (I versione Galleria Borghese) 1610 125 × 101 cm

Prawdopodobnie ostatnie dzieło Caravaggia. Głowa Goliata to autoportret Mistrza. Na twarzy wyraźnie widać skutki pobicia Caravaggia przez nieznanych sprawców pod neapolitańską tawerną Locanda del Cerriglio.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/David_holding_the_head_of_Goliath_by_Caravaggio_%28Rome%29.jpg/800px-David_holding_the_head_of_Goliath_by_Caravaggio_%28Rome%29.jpg

19 Madonna giermków Madonna col bambino e sant’Anna 1606 292 × 211 cm

Obraz ten został zamówiony przez bractwo papieskich koniuszych (giermków) do ich kaplicy św. Anny w watykańskiej Bazylice Św. Piotra. Obraz nie spodobał się papieskiej komisji kwalifikacyjnej i szybko to ekskluzywne miejsce opuścił.  Matka Boska trzyma małego nagiego Jezuska i wspólnie nadeptują na głowę węża (który jest personifikacją szatana). Tej scenie przygląda się Święta Anna, babcia Jezusa. Do postaci Maryi pozowała Lena – kurtyzana i kochanka Mistrza, chłopak to prawdopodobnie syn Leny.

https://uploads4.wikiart.org/00129/images/caravaggio/madonna-and-child-with-st.jpg

20 Święty Hieronim piszący
San Girolamo scrivente 1605 112 × 157 cm

Obraz przedstawia Świętego Hieronima, który przetłumaczył Pismo Święte z języków naturalnych (greki i hebrajskiego) na łacinę. Caravaggio namalował dwa obrazy z Hieronimem w trakcie tłumaczenia. Drugi „Święty Hieronim piszący” znajduje się na Malcie.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Saint_Jerome_Writing-Caravaggio_%281605-6%29.jpg/1280px-Saint_Jerome_Writing-Caravaggio_%281605-6%29.jpg

21 Święty Jan Chrzciciel San Giovanni Battista (VI versione Galleria Borghese) 1610 159 × 124 cm

Jana Chrzciciela widzimy na dziewięciu obrazach Mistrza.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/John_the_Baptist_%28Galleria_Borghese%29-Caravaggio_%281610%29.jpg/800px-John_the_Baptist_%28Galleria_Borghese%29-Caravaggio_%281610%29.jpg

W Rzymie nie udało mi się zobaczyć 5 obrazów Caravaggia. Do pełnego szczęścia zabrakło wizyty w:

Pod koniec roku znalazłem się w Berlinie. W berlińskiej Galerii Malarstwa znajduje się „Amor zwycięski”

05.12.2015 – Gemäldegalerie – Berlin – Niemcy

22 Amor zwycięski Amor vincit omnia 1602 156 × 113 cm

Jedyny świecki obraz Caravaggia z okresu rzymskiego. Amor został namalowany na zamówienie jakiegoś tam markiza, który chyba lubił młodych chłopców. Tu mała dygresja. Są tacy,  którzy za wszelką cenę chcą przypisać Caravaggiemu skłonności homoseksualne. Ich hipotezę ma potwierdzać fakt, że malował on nagich, młodych chłopaków, a jak malował, to na pewno lubił. Życie nie jest jednak takie proste. Caravaggio był biednym malarzem i malował nie to co lubił, a to co  u niego zamawiano. „Amor zwycięski” powstał na wyraźne zamówienie jakiegoś tam markiza i o skłonności homoseksualne należałoby posądza raczej tego markiza niż Caravaggia.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Caravaggio_-_Cupid_as_Victor_-_Google_Art_Project.jpg/800px-Caravaggio_-_Cupid_as_Victor_-_Google_Art_Project.jpg

Stan na konie roku 2015: Odwiedzone 22 obrazy Caravaggia z 67 dostępnych do obejrzenia.

Zdjęcia obrazów pochodzą z Wikipedii.

2 thoughts on “2015 – Mój Caravaggio (Rzym, Berlin)

  1. „gdyby o sztuce pisali tylko artysci, a zwlaszcza tylko historycey sztuki, swiat bylby nudniejszy”
    powiedzial kiedys na konfererencji naukowej jeden z mocih przeslawnych Kolegow ekspertow
    rzadko spotyka sie TAK piekne wspisy o sztuce Caravaggia na swiecie (wiem, bo znam i sledze), nie tylko naukowo
    wszystko, a jest tego duzo
    co sei ukazauje nt. Caravaggia na swiecie
    dziekuje Wojciechu
    Twoja ganka
    Nika
    historyk sztuki

    1. Dzięki Nike za dobre słowo. Celem moich wpisów jest rozpropagowanie twórczości Caravaggia wśród moich znajomych. Mam nadzieję, że zachęcę choć kilku z nich do zainteresowania się jego twórczością – bo moim zdaniem naprawdę warto.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

pięć − trzy =