Kontynuując podróż śladami 67 dostępnych do obejrzenia obrazów Caravaggia zawitałem do Londynu. W Londynie zobaczymy trzy obrazy, co do których nie ma większym wątpliwości, że zostały namalowane przez Caravaggia. Wszystkie trzy znajdują się w National Gallery. Są to: „Chłopiec gryziony przez jaszczurkę”; „Wieczerza w Emaus” oraz „Salome z głową Jana Chrzciciela”. Ponadto w Londynie i w jego najbliższej okolicy można obejrzeć jeszcze trzy obrazy, co do których autentyczności wielu ekspertów ma poważne wątpliwości.
Dlaczego lubię Londyn? Bo jest to jedyne znane mi duże miasto, gdzie wstęp do państwowych muzeów jest za darmo. Zbiory londyńskiej Galerii Narodowej obejrzałem w czasie pobytu dwukrotnie.
3.05.2019 – The National Gallery (Galeria Narodowa) – Londyn
28 | Chłopiec gryziony przez jaszczurkę | Ragazzo morso da un ramarro | 1596 | 66 × 49.5 cm |
Caravaggio namalował dwa obrazy z tym motywem. Pierwowzór jest własnością florenckiej Fundacji Roberta Longhiego, replika wisi w londyńskiej Galerii Narodowej. Obrazy można odróżnić po kolorze róży: londyńska jest różowa, florencka biała.
29 | Wieczerza w Emmaus | Cena di Emmaus | 1602 | 139 × 195 cm Ich |
Obraz przedstawia epizod z Ewangelii św. Łukasza, kiedy to dwóch uczniów na drodze z Jerozolimy do Emaus spotka Nauczyciela (rzecz się dzieje tuż po ukrzyżowaniu), jednak go nie poznają. Rozpoznają Chrystusa dopiero w trakcie wieczerzy w Emaus, gdy on błogosławi pokarm. I w takim momencie Caravaggio przedstawił naszych bohaterów. Mistrz namalował dwa obrazy obraz z tą sceną, jakże różne. Drugi, bardziej mroczny, znajduje się w mediolańskiej Galerii Brera. Są tacy, co podważają autentyczność londyńskiej Wieczerzy. Ich zdaniem wystarczy spojrzeć na prawą dłoń ucznia z prawej strony obrazu (a z lewej strony Jezusa). Uważają, że Caravaggio nie mógł „strzelić takiego babola”.
30 | Salome z głową Jana Chrzciciela | Salomè con la testa del Battista | 1607 | 90.5 × 167 cm |
Herod Antypas zachwycony tańcem Salome (dostępny na YT „Taniec siedmiu zasłon”) obiecał spełnić każde jej życzenie, a ta podpuszczona przez matkę, poprosiła o głowę Jana Chrzciciela. Dostała ją na srebrnej tacy. Caravaggio namalował dwa obrazy z tą sceną – drugi możemy zobaczyć w Pałacu Królewskim w Madrycie.
Dodatkowa w Londynie możemy obejrzeć bardzo dobrą kopię „Szulerów”. Oryginał można zobaczyć w Teksasie (muzeum Kimbell Art Museum w Fort Worth). Są jednak i tacy, nawet wśród ekspertów malarstwa, którzy ten obraz uważają za oryginał. W takim charakterze gościł on w roku 2017 w warszawskim Muzeum Narodowym. W Londynie obraz możemy zobaczyć Muzeum Zakonu Maltańskiego. Przez krótką chwilę do tego zakonu należał i Caravaggio i nasz Jan Potocki (ten co znalazł pamiętnik w Saragossie)
6.05.2019 – Museum of the Order of St John (Muzeum Zakonu Maltańskiego) – Londyn
Wątpliwy | Szulerzy | I bari | 1594 | 94.2 × 131.2 cm |
Do postaci naiwnego panicza, który „wpadł w sidła” szulerów pozował kumpel „po pędzlu” Cravaggia – Mario Minitti.
Jeżeli chodzi o Londyn i jego najbliższą okolicę, dwa kolejne obrazy przypisywane Caravaggiemu znajdziemy w królewskich zbiorach w podlondyńskim Hampton Court Palace. Są to „Chłopiec obierający owoce” oraz „Powołanie Świętego Piotra i Andrzeja”. Tam już nie dojechaliśmy, tym razem.
Kolejne odwiedzone w roku 2019 miasto posiadające obrazy Caravaggia, to Wiedeń. W Wiedeńskim Muzeum Historii Sztuki zobaczymy trzy obraz uważane bezspornie za dzieła Mistrza.
6.10.2019 – Kunsthistorisches Museum Wien (Muzeum Historii Sztuki) – Wiedeń
31 | Madonna różańcowa | Madonna del Rosario | 1607 | 364.5 × 249.5 cm |
Caravaggio rozpoczął malowanie ” Madonny Różańcowej” na początku 1606 roku na zamówienie rzymskiego klasztoru św. Dominika. Do obrazu pozowała prawdopodobnie również Lena, ostatnia rzymska kochanka Mistrza. Gdy w maju 1606 po zabójstwie Tomassoniego ucieka z Rzymu, zabiera niedokończony obraz ze sobą. Kończy go rok później, prawdopodobnie w Neapolu i tam go spienięża. Do zleceniodawców nigdy nie trafi.
32 | Dawid z głową Goliata | Davide con la testa di Golia (I versione) | 1607 | 90.5 × 116 cm |
Biblijny Dawid przypadkowo zabija 3 metrowego wojownika filistyńskiego – Goliata i za ten czyn zostaje królem Izraela. Dawida z Goliatem widzimy jeszcze na dwóch obrazach Caravaggia, w madryckiej Galerii Prado, oraz w rzymskiej Galerii Borghese, gdzie głowa Goliata jest autoportretem głowy Caravaggia po przejściach.
33 | Ukoronowanie cierniem | Incoronazione di spine | 1607 | 127 × 165.5 cm |
Scena znana z wszystkich czterech Ewangelii. Chrystus przed ukrzyżowaniem został przez Rzymian „ukoronowany” cierniową koroną.
Będąc w Wiedniu przypadkowo dowiedziałem się, ze w dniach od 15.10.2019 do 19.01.2020 w tutejszym Muzeum Historii Sztuki, będzie miała miejsce wystawa „Caravaggio & Bernini”, na której poza trzema miejscowymi obrazami Caravaggia bezie można zobaczyć osiem innych jego dzieł, które na tą wystawę zostały ściągnięte z wszystkich zakątków świata. Jedenaście obrazów Caravaggia w jednym miejscu!. Nie, nie mogłem takiej okazji zaprzepaścić, więc w przeciągu dwóch tygodni pojawiłem się w Wiedniu ponownie.
20.10.2019 –Kunsthistorisches Museum Wien (Muzeum Historii Sztuki) – Wystawa „Caravaggio & Bernini” – Wiedeń
Autor blogu przed wejściem do Kunsthistorisches Museum w Wiedniu.
po raz drugi | Narcyz | Narciso | 1599 | 110 × 92 cm |
„Narcyz” przyjechał do Wiednia z rzymskiej galerii w Pałacu Barberini. Obraz ten widziałem już w roku 2015 w Rzymie. Narcyz, to postać z greckiej mitologii, urodziwy chłopak, który zakochał się sam w sobie. Każdy facet ma coś z Narcyza, w większym lub mniejszym stopniu.
34 | Święty Jan Chrzciciel | San Giovanni Battista (III versione Galleria Doria Pamphilj) | 1602 | 129 × 94 cm |
„Święty Jan Chrzciciel” przyjechał z rzymskiej Galerii Doria Pamphilj. W rzymskich muzeach kapitolińskich swego czasu widziałem łudząco podobny obraz (o tym we wpisie 2015 – Mój Caravaggio). Na świecie możemy jeszcze dziś spotkać 9 obrazów, na których Caravaggio namalował Jana Chrzciciela (lub Salome z jego głową).
35 | Chłopiec gryziony przez jaszczurkę | Ragazzo morso da un ramarro | 1600 | 65.8 × 52.3 cm |
Z florenckiej Fundacji Roberta Longhiego przyjechał „Chłopiec gryziony przez jaszczurkę”. Drugi obraz Caravaggia o takie samej tematyce zobaczymy w londyńskiej Galerii Narodowej (na początku wpisu)
36 | Święty Franciszek medytujący | San Francesco in preghiera (Cremona) | 1606 | 130 × 90 cm |
„Święty Franciszek medytujący” przyjechał z włoskiej Cremony. Biedaczynę z Asyżu odnajdujemy na trzech obrazach Caravaggia. I wszystkie te trzy obrazy zobaczymy na tej wystawie.
po raz drugi | Święty Franciszek medytujący | San Francesco in preghiera | 1610 | 130 × 90 cm |
Drugi obraz przedstawiający Świętego Franciszka przyjechał z rzymskiego Pałacu Barberinich.
37 | Ekstaza Świętego Franciszka | San francesco d’Assisi in estasi | 1595 | 93.9 × 129.5 cm |
Trzeci Święty Franciszek przybył zza Wielkiej Wody, a dokładniej z Hartford w USA. W USA znajduje się osiem obrazów Caravaggia. Wybierałem się do nich w roku 2020. Miałem już zakupiony bilet do USA, a tu przyszła pandemia, która trwa. Więc nie wiem, czy uda mi się tą ósemkę (przepraszam – już siódemkę) kiedykolwiek zobaczyć. A może na zasadzie „nie przyszła góra do Mahometa…” w Europie pojawią się kolejni goście z USA. Wracając do obrazu z Hartford. Caravaggio przedstawił na nim scenę, w której Święty Franciszek na górze La Verna otrzymał stygmaty. Zemdlałego zakonnika podtrzymuje Anioł, dokładnie Serafin.
38 | Portrait Antonia Martellego | Ritratto di Fra Antonio Martelli | 1608 | 118.5 × 95.5 cm |
Portret Kawalera Maltańskiego przyjechał do Wiednia z Florencji, z Pałacu Pittich.
39 | Portret Maffeo Barberiniego | Ritratto di Maffeo Barberini | 1598 | 124 × 99 cm |
Portret przyszłego papież Urbana VIII pochodzi z Florencji, z prywatnej kolekcji.
kopia | Maria Magdalena w ekstazie | Maria Maddalena in estasi | 1606 | 106.5 × 91 cm |
Prezentowania w Wiedniu „Maria Magdalena w ekstazie” jest tylko kopią. Oryginał znajduje się w prywatnej kolekcji w Rzymie.
Zdjęcia obrazów pochodzą z Wikipedii (poza trzema na których jest moja postać).